Zo moet het DUS NIET!

Verantwoordelijke taak voor de tegelzetter
De calciumsulfaatgebonden gietvloer, bij u wellicht beter bekend als de anhydrietvloer, is een
ondergrond die niet meer weg te denken is uit de Nederlandse bouwwereld. Jaarlijks wordt dit
materiaal op grote schaal toegepast als dekvloer, in zowel de woning- als utiliteitsbouw. Één van de
grote voordelen van deze gietvloer ten opzichte van de traditionele zandcementdekvloer is dat de
verwerking ervan veel minder arbeidsintensief is.

Schade voorkomen
Uitgebreide informatie over de toepassing en kwaliteit van de calciumsulfaatgebonden gietvloer
vindt u terug in de CUR-aanbeveling 62. In dit artikel wijzen wij u graag op de diverse
aandachtspunten die voor de tegelzetter van groot belang zijn, alvorens hij tot verlijming van tegels
op de calciumsulfaatgebonden gietvloer overgaat én welke verantwoordelijkheden hij daarbij heeft.
Vanuit de praktijk merken wij dat in vele gevallen schade kan worden voorkomen, wanneer de
tegelzetter vooraf eerst goed beoordeelt of de conditie van de vloer wel geschikt is voor afwerking
met tegels. Dit is uitermate belangrijk omdat de tegelzetter verantwoordelijk is voor het goed
verlijmen van de vloertegels op een door hem geaccepteerde ondergrond. Om deze beoordeling zo
goed mogelijk te verrichten, dienen de volgende punten in acht te worden genomen:

1. Beoordeling van het restvochtpercentage
Het maximaal toegestane vochtpercentage van de calciumsulfaatgebonden gietvloer bedraagt voor
afwerking met keramische vloertegels 0,5 gew.%. Dit percentage mag in een later stadium onder
geen beding meer oplopen. Het vochtpercentage dient door middel van CM-gerät te worden
vastgesteld. In de praktijk zal een dergelijke meting pas nut hebben ca. 6 tot 8 weken nadat de
calciumsulfaatgebonden gietvloer is aangebracht. Een vloer met een dikte van 40 mm heeft nl. één
week per cm laagdikte nodig om te drogen. Voor vloeren die dikker zijn dan 40 mm dient een
droogtijd van ca. 1,5 week per extra cm laagdikte ingecalculeerd te worden. Om onnodige stress voor
de oplevering te voorkomen, dient hier al in de voorbereidende fase rekening mee te worden
gehouden. Werkt men een té vochtige, op folie aangebrachte calciumsulfaatgebonden gietvloer af
met keramisch tegelwerk (dus het aanbrengen van een dampremmende- of dampdichte afdekking),
dan kan het overtollige vocht op termijn leiden tot verzwakking van de calciumsulfaatgebonden
gietvloer.

2. Beoordeling van de toplaag en het schuren van de calciumsulfaatgebonden gietvloer
Er zijn bepaalde typen calciumsulfaatgebonden gietvloer op de markt, waarop men zonder verder
schuren/borstelen/stralen het tegelwerk kan verlijmen. Deze overweging wordt echter vaak aan de
tegelzetter zelf overgelaten. De tegelzetter accepteert immers een ondergrond als zijnde geschikt
voor verdere afwerking en zal dus ook zelf de inschatting moeten maken of de vloer geschuurd,
geborsteld dan wel gestraald dient te worden. Let op: ook bij een door de leverancier van de
calciumsulfaatgebonden gietvloer reeds geschuurde vloer dient de tegelzetter zelf te beoordelen of
dit op de juiste wijze is uitgevoerd. Met andere woorden, de tegelzetter is verantwoordelijk voor de
verdere conditie van de toplaag van de vloer. Vaak betwijfelt men de noodzaak van schuren of is
hiermee geen rekening gehouden in de begroting, zodat men ervan afziet. dat geval is echter het
risico levensgroot aanwezig dat het tegelwerk na enige tijd loslaat. Op de rugzijde van de tegel is dan
meestal een correcte lijmlaag te zien met daarop een witte poederlaag. De kans is groot dat men dan
te maken heeft met de onsterke toplaag van de calciumsulfaatgebonden gietvloer. Schuren of
borstelen was in zo’n geval noodzakelijk geweest.

Schuren altijd goed
De sterkte van de toplaag wordt officieel beoordeeld door middel van het meten van de zogeheten
huidtreksterkte (bepalingen zijn vastgelegd in CUR-Aanbeveling 20). Een handig hulpmiddel om zelf
de sterkte van de toplaag te beoordelen, is om met een muntstuk op de vloer te krassen. Blijft er een
zwarte streep achter dan is de vloer in vele gevallen geschikt voor verdere afwerking. Wanneer
echter met gemak wit poeder (calciumcarbonaat) kan worden weggeschraapt, dan is de toplaag nog
te zwak en dient men zeker over te gaan tot schuren. Let hierbij ook op het goed schuren langs
randen en hoeken. Het te verwijderen calciumcarbonaat huidje kan ook visueel beoordeelt worden
als zijnde een glanzend laagje, bijna lijkend op een eierschaal. Overigens heeft schuren altijd een
positief effect op de droging van de calciumsulfaatgebonden gietvloer.

3. Stofvrij maken en voorstrijken
Na het schuren dient het stof altijd met een industriestofzuiger te worden verwijderd. In de praktijk
wordt dit vaak slechts gedaan met een zachte bezem, waardoor altijd nog een flinke hoeveelheid stof
achterblijft. Ook dit kan weer leiden tot een zwakke verbinding van de lijm aan de ondergrond. Ten
slotte dient een geschuurde vloer altijd te worden voorgestreken met DISPERSIEPRIMER. Deze
primer dringt goed door in de toplaag van de calciumsulfaatgebonden gietvloer en verstevigt
daarmee deze laag. Bovendien zorgt de primer ervoor dat eventueel achtergebleven stof wordt
gebonden.

Wanneer u deze punten goed in acht neemt, vormt de calciumsulfaatgebonden gietvloer een
uitstekende ondergrond voor tegelwerk welke volgens de richtlijnen van de lijmfabrikant kunnen
worden uitgevoerd.

Bron: Bovatim

Asbest

Het materiaal asbest is duizenden jaren toegepast. In oude kruiken is asbest gebruikt ter versteviging
van het aardewerk en in het klassieke Griekenland werden de lonten van lampen gemaakt van
asbest. Middel-eeuwse vorsten maakten indruk op hun gasten door doeken van asbest in het vuur te
gooien en deze er weer ongeschonden uit te halen. Het gebruik van asbest is dus niet nieuw.
Tot 1993 is asbest veel toegepast, omdat het een aantal bruikbare eigenschappen heeft. Maar asbest
is in opspraak gekomen toen bleek dat de stof ernstige longziekten kan veroorzaken.
In deze folder kunt u meer lezen over de stof asbest, welke aandoeningen asbest kan veroorzaken, in
welke producten asbest is verwerkt en hoe u het beste met asbesthoudende materialen kunt
omgaan.

Wat is asbest?
Asbest is een verzamelnaam voor in de natuur voorkomende mineralen. Deze mineralen zijn
opgebouwd uit fijne vezels. De vezels zijn onbrandbaar, slijtvast en trekvast. Asbest heeft een groot
isolerend vermogen en is bestand tegen hoge temperaturen en tegen inwerking van veel chemische
stoffen, waaronder zuren en basen.

Wanneer is asbest gevaarlijk?
Asbest kan gevaarlijk zijn als een hoge concentratie van de vezels wordt ingeademd. Lage
concentraties asbest komen overal voor. In de buitenlucht zijn ook asbestvezels aanwezig die onder
andere afkomstig zijn van remvoeringen van auto’s. De kans op ziekte ten gevolge van asbest in de
buitenlucht is te verwaarlozen. Werknemers die vroeger op hun werkplaats zijn blootgesteld aan
hoge concentraties asbest, hebben meer kans op longziekten.

In huizen is de concentratie asbest meestal laag. Als asbesthoudende producten nog intact zijn,
komen er weinig vezels vrij. Maar bij beschadiging, slijtage en verpulvering van asbesthoudende
materialen kunnen veel schadelijke vezels vrijkomen.

Verwijdert u asbest zonder strenge
veiligheidsmaatregelen in acht te nemen dan kunnen er in de woning veel vezels vrijkomen.

Vrijkomende vezels blijven lang in de lucht zweven. In een kamer kunnen miljoenen asbestvezels
rond dwarrelen zonder dat deze met het blote oog te zien zijn.

Als bewoner mag u asbesthoudende materialen onderhouden. Maar u bent aansprakelijk als daarbij
risico’s voor de gezondheid ontstaan. Wees daarom voorzichtig, zorg ervoor dat er geen asbestvezels
vrijkomen.

Welke gezondheidsklachten kan asbest veroorzaken?
Langdurig inademen van grote aantallen vezels kan na 10 tot 30 jaar leiden tot stoflongen
(asbestose), longkanker of longvlieskanker (mesothelioom). De kans daarop is klein en deze ziekten
komen meestal alleen voor bij personen die beroepsmatig zijn blootgesteld aan hoge concentraties
asbest. Toch raden wij u aan om zoveel mogelijk te voorkomen dat u hoge concentraties asbestvezels
inademt. Vasthouden en zelfs inslikken van asbest is echter zonder risico.

Waarin is asbest verwerkt ?
Sinds 1984 staat op sommige producten aangegeven dat deze asbest bevatten. Vanaf 1 juli 1993 is de
toepassing en verkoop van asbest nagenoeg verboden.

De hierna opgenomen lijst van asbesthoudende producten is niet compleet. Als u twijfelt of een
product asbest bevat kunt u altijd contact opnemen met de GGD of de Keuringsdienst van Waren.

U kunt asbest vooral tegenkomen in:
Vinylzeil: onder vloerbedekkingen, met name Novilon van Forbo Krommenie, werd tot 1983 vaak een
isolatielaag van asbestpapier toegepast. De vloerzeilen zijn van 1968 tot 1980 in veel keukens gelegd,
sinds 1983 is de verkoop van vinylzeil met asbesthoudende onderlaag wettelijk verboden. De
onderlaag van het vinyl met asbest ziet eruit als karton, glimt niet en is lichtbeige, lichtgrijs of
lichtgroen. Als de onderlaag van de vloerbedekking glimmend of zeer ruw en harig is, bevat deze
geen asbest.

Asbestcement platen: platen van Eternit, Glasal of een ander fabrikaat zijn vaak gebruikt als isolerend
en brandwerend materiaal aan gevels, bij kachels, CV-ketels, geisers en dergelijke. Glasal platen
kunnen diverse kleuren hebben, andere platen zijn meestal grijs.

Asbestcement golfplaten: grijze of zwarte golfplaten van met name Eternit zijn vaak toegepast in de
bouw, bijvoorbeeld op het dak van een schuurtje.

Ruwe grijze bloembakken

Ruwe grijze kookplaatjes, die worden gebruikt als vlamverdeler.

Sommige elektrische ovens, broodroosters, haardroogkappen en Cv-ketels.

Vaste vloerbedekking van wol, katoen of kunststof bevat nooit asbest. Los tapijt, karpet of
ondertapijt van vilt bevat evenmin asbest.

Sinds enkele jaren zijn ook asbestvrije golfplaten op de markt. De in Nederland gefabriceerde
asbestvrije cementplaten zijn te herkennen aan de opdruk ‘NT’ (New Technology).

Als u twijfelt of een bepaald product asbest bevat, neem dan contact op met de Keuringsdienst van
Waren (010) 402 08 00. Tijdens het telefoongesprek kan vaak al direct vastgesteld worden of een
product asbest bevat of niet. In geval van twijfel is het mogelijk dat particulieren een monster van 2
bij 3 cm groot opsturen. Verpak het monster in een stevig plastic zakje en plak dit goed dicht. De
Inspectie onderzoekt het monster en stuurt u na ongeveer 2 weken de uitkomst van het onderzoek.
Het onderzoek is gratis.

Moet alle asbest uit huis verwijderd worden?

Nee, alleen asbesthoudend materiaal dat in slechte staat verkeert, kunt u beter verwijderen.

Wat moet u doen als u asbest wilt verwijderen?
Als u van plan bent asbesthoudende materialen uit een bouwwerk te (laten) verwijderen, moet u
daarvoor toestemming vragen aan uw gemeente. Daarbij maakt het niet uit hoeveel asbest u wilt
verwijderen. U kunt terecht bij de afdeling Bouw en Woningtoezicht (bij sommige gemeenten kan
deze naam anders zijn). Daar kan men u precies vertellen hoe u een verzoek voor de verwijdering van
asbest moet indienen en welke gegevens u moet overhandigen. In sommige gevallen mag u zelf
asbesthoudende materialen verwijderen, bijvoorbeeld vinylzeil. Van de gemeente krijgt u dan een
“mededeling onder voorschriften” toegekend. De gemeente kan u voorschriften geven die u moet
navolgen voor een veilige verwijdering van asbest. Asbesthoudende materialen moeten in stevige
afvalzakken met een speciale asbeststicker of voorkant worden afgevoerd. De veiligste manier, maar
relatief duur, is asbest laten verwijderen door professionele asbestverwijderaars.

Tips
Gebruik geen hogedrukspuit, staalborstel of schuurpapier om asbesthoudende materialen te
bewerken.

Niet zagen of boren in asbest.

Verven of behangen van asbesthoudende platen mag wel, maar pas geen voorbehandeling toe, zoals schuren.

Probeer asbestresten nooit met een stofzuiger te verwijderen. De stofzuiger blaast kleine vezels uit
en zo worden asbestvezels verder door het huis verspreid.

Zet geen asbesthoudende materialen bij het grof vuil of het huisvuil.

Raadpleeg de afdeling Bouw- en Woningtoezicht van uw gemeente voordat u asbest verwijdert.

Bron :Gezondwijs.nl